Çocuğunuz internet bağımlısı mı?

Çocuk, terbiyesini internetten değil anne babasından almalıdır..

Günümüzde internet kullanımı, neredeyse zorunlu bir gerekliliktir. Oysa her şeyde olduğu gibi, bu konuda da dikkatli olunmaz ve aşırılığa kaçılırsa sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde sosyal yaşamı etkilemeye başlayan internetin, başta çocuklar ve gençler edinmek üzere nüfusun büyük çoğunluğunu etkisi altına aldığı görülmektedir.

Bir yandan internet ve bilgisayar oyunları çocuk ve gençlerin bilgiye ulaşmalarını, araştırma yapmalarını, problem çözme, yaratıcılık, kritik düşünme gibi bireysel gelişimlerini destekleyen teknolojik bir muci­ze olarak değerlendirilirken; öteki yandan aşırı, kont­rolsüz, amacı dıştan ve bilinçsiz başvuru yönü ile de kaygılara ve korkulara niçin olarak, kişisel becerile­rin gelişmesini olumsuz etkilediği düşünülmektedir

Holman ve ark. (20) tarafından yapılan çalışmada, yaygın internet kullanan ve bilgisayar oyunları ile zamanını geçiren çocukların,sosyal gelişimlerinin manâlı ölçüde gerilediği, bu çocukların özgüvenleri­nin düşük, sosyal endişe düzeylerinin ve saldırganlık davranışlarının yüksek olduğu bulunmuştur.

Anne babalar bilgisayar oyunlarını; çocuğun evde yaramazlık yapmaması, kendilerini rahatsız etme­mesi ve onları oyalaması için zorunlu bir araç olarak görerek koskocoman bir hatalı yapmaktadırlar.

Çocuğunuz internet bağımlısı mı?

İnternetin çocuklarda yaratabileceği maddesel ve sosyal etkiler nelerdir?

Yoğun internet/bilgisayar kullanımı, göz bozukluğu, postur/duruş bozuklukları gibi fiziki etkilere sebep olabilir.

Yoğun ve kontrolsüz internet kullanımı sosyal anlamda ise;

-Hazırlanmış olmadan ulaştığı veri, görüş ve videolardan nedeniyle , bunların yorumlanmasında güçlük çekerek travma yaşamasına,

-Gelişim olarak erken dönemde bazı sakıncalı deneyimler yaşamasına,

-Dış/hakiki dünyadan uzaklaşmasına,

-Daha bireysel ve ben merkezci olmasına,

-Dostluk ve diğer sosyal becerilerin negatif etkilenmesine,

-Artan Bir Şekilde haberdar olmadan yalnızlaşmasına ve bundan rahatsız olmamasına,

-Ailevi ilişkilerin zayıflamasına,

-Problem çözme becerilerinin gelişmemesine neden olabilir.

İnternet bağımlısı çocuk

Çocuklarımızın daha bilinçli ve güvenli Internet kullanıcıları olmalarına yardımcı olacak bir takım öneriler aşağı sıralanmaktadır:

1- Her şeyden önce çocuğunuzla iyi bir iletişim içinde olunuz. Çocuğunuzun arkadaşları, zevkleri, korkuları, sevdikleri ve sevmedikleri konular hakkında veri sahibi olunuz. Çocuğunuza, her konuyu sizinle paylaşabileceği güvenini veriniz. Sizin eksik kaldığınız konularda bir uzmandan destek alınız.

2- Çocuğunuzun internete girdiği bilgisayarın çocuğun odasında olmamasına, evinizin karşılıklı başvuru formu alanı içinde olmasına uyarı ediniz.

3- Çocuğunuzun internette kalma süresine ve bilgisayar yararlanma süresine mutlaka sınırlama getiriniz. Çocuğunuzun yaşına yerinde olacak faydalanma süresini belirleyiniz. Unutmayınız fakat, uzun zaman bilgisayar veya internet kullanımı çocuğunuzun sosyalleşmesine olumsuz etki yapabileceği gibi tembel kalmasına, bir takım maddi rahatsızlıklara niçin olabilecektir. Çocuğunuzun oyuna, kitap okumaya, spor yapmaya ve sanata zaman ayırmasını sağlayınız.

4- Her konuda olduğu gibi, bu konuda da ebeveyn olarak çocuklarınıza iyi birer misal olunuz. Bilinçli ve tehlikesiz internet tatbik kurallarını öğreniniz ve uygulayınız.

5- Çocuğunuzla bilinçli ve tehlikesiz internet kullanımı kuralları konusunda konuşunuz. Bu kuralların neler olduğunu anlaşılır bir şekilde açıklayınız ve kuralları kesinkes koyunuz. Koyduğunuz kurallar ve konuşmalarınızda fazla davranış sergileyiniz. Olumsuz söylemlerin çocuğunuzla kuracağınız iletişimde çatışmayı artırıcı öğe olabileceğini aklınızdan çıkarmayınız.

6- Çocuğunuzla ve öğretmenleriyle birlikte çocuğunuzun yaşına yerinde ve tehlikesiz olan internet sitelerinin adreslerini belirleyiniz. Belirlediğiniz sitelerin adreslerini bilgisayarınızın “sık kullanılanlar” bölümüne kaydediniz. Bu Nedenle bu sitelere giriş işlemi daha basit olacaktır.

7- İnternette mümkünse çocuğunuzla birlikte gezininiz. Eğer çocuğunuz bu konuda isteksiz ise, yalnızca sizin ve öğretmenlerinin onayladığı siteleri ziyaret etmesi konusunda çocuğunuzu uyarınız ve takip ediniz.

8- Çocuğunuzun internet kullanımını sık sık denetleyiniz. Hangi sitelere girdiği, hangi sohbet ortamlarında bulunduğu konusunda hafıza sahibi olunuz. Mümkünse sohbet ortamlarındaki arkadaşlarını tanımaya çalışınız.

9- Çocuğunuzun internet ortamında güvenliğini temin etmek ve zararlı içeriklerden korumak amacıyla zorunlu emniyet ve filtreleme programlarını edininiz.

10- Çocuğunuza internet ortamında tanımadığı kişilerle sohbet etmemesini, iletişim kurmamasını öğretiniz.

11- Çocuğunuzun, ziyaret ettiği sitenin “güvenlikle ilgili sorularını” dikkatlice okumasını, sitenin istenilen bilgileri ne amaçla istediğini öğrenmesini ve gerektiği takdirde velilerine danışarak istenilen bilgileri vermesi belirtiniz. Sizin onayınız olmaksızın kendi ve aile resimlerinizi, adresinizi, telefon numaranızı, mektep adını vermemesini sağlayınız.

12- Çocuğunuza sizin izniniz olmaksızın, kendi adresini, okulunun adını, telefon numaranızı, ebeveyninin meslek adresleri ve iş yeri telefon numaraları gibi bireysel bilgileri internet sohbet ortamında kimseye vermemesi gerektiğini öğretiniz.

13- Çocuğunuz, internet kullanıcı adını ve şifresini sizin dışarıya hiç kimseye vermemesi gerektiğini anlatınız.

14- İnternet ortamında, sohbetlerde çocuğunuzu rahatsız eden manzara, ses ve yazılar yer aldığı takdirde derhal bulunduğu internet ortamından çıkmasını ve size haber vermesini isteyiniz.

15- Çocuğunuzun, bir sitede bulunan oyunlara, aktivitelere, yarışmalara katılmadan önce bunların yaşına yerinde olup olmadığı konusunda mutlaka size ve öğretmenine danışması gerektiğini belirtiniz.

16- Çocuğunuza, internet ortamında yeni tanışılan kişilerin her zaman kendileri ile ilgili içten bilgiler vermeyebileceği, kimlikleri ve yaşlarıyla ilgili yanıltıcı bilgiler verebileceği gerçeğini anlatınız. İnternet sohbet alanlarında ve haber gruplarında ilk kere karşılaşılan yeni mesaj ve kişileri mutlaka velilerine göstermelerini isteyiniz.

17- Çocuğunuza, size sormadan internet ortamında alış veriş yapmaması gerektiğini; istenilen kredi kartı numaraları bilgilerini vermemesini öğretiniz.

18- Çocuğunuzun, internet sohbetlerinde onlardan yapmamaları gereken, veya onları rahatsız eden bir davranışta bulunmalarını isteyenler olması halinde, sohbeti bırakarak derhal size haber vermesini ve olayı anlatmasını isteyiniz.

19- Çocuğunuzdan, internet sitelerinden bilgisayara yükleyecekleri ya da indirecekleri programlar ve içerikler hakkında size haber vermesini, sizin izniniz olmaksızın bu işlemleri yapmamasını isteyiniz.

20- Çocuklara, internet ortamında başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmamalarını öğretiniz.

21- Şaka gerçekleştirmek amacıyla zeka arkadaşlarıyla hatta hiç kimseyle ödünü koparmak amacıyla korkutma edici bir üslupla iletişim kurmamalarını anlatınız. Günlük hayatta olduğu gibi, internette de fena ve barbar kelimeler kullanmamalarını, nazik ve güzel bir dil kullanmalarını isteyiniz.

22- Çocuğunuzun, internet ortamında barbar dil kullanan, onları rahatsız ve tehdit eden kişileri size haber vermesini isteyiniz. Bu davranışlarda ısrarcı olanları emniyetin ilgili birimlerine ve servis sağlayıcınıza bildiriniz.

23- İnternet ve bilgisayar evinizde ya da çocuğunuzun okulunda yahut ve çocuğunuz interneti başka bir yerde kullanmak zorunda ise bu yerin neresi olduğu hakkında bilgi sahibi olunuz. Sizin izniniz olmaksızın bu yerlere gitmemesi gerektiği konusunda çocuklarınızı uyarınız. Çocuklarınız için uygunsuz (sigara içilen, filtreleme kullanmayan işletmelerde) ortamlarda bulunmamaları konusunda çocuklarınıza bilgi veriniz. Bunu yaptığınızda sözünüzün geçerli olabilmesi için, sizin çocuğunuzla güven temelli olarak bir ilişkiniz olması gerektiğini unutmayınız.

24- Unutmayınız oysa yanlarında velisi olmayan 12 yaşın altındaki çocukların internet kafelere alınmaması gerekir. Yaşları tutmadığı halde çocukları kabul eden işletmeler gerçekten kanuna aykırı operasyon yapıyor demektir. Lütfen onlar dikkat etmese bile bu kurala sizler uyarı ediniz ve zorunlu ise çocuğunuzla birlikte bu yerlerde bulununuz.

Bütün bunları yaparken; Çocuğunuzun size güvenmesini sağlayınız. Çocuğunuza kızmayınız, korkutmayınız. Çocuğunuza her konuda destek vereceğinizi hissettiriniz. Eğer siz çocuğunuzun eğitiminde, ilişkinizde boşluklar oluşmasına izin verdiyseniz, çocuğunuz, bu boşluğu sizin yerinde bulmayacağınız şekilde doldurmaya çalışacaktır.

Lütfen çocuklarımıza sahip çıkalım…

Güzide TÜRKYILMAZ

Bilirkişi Psikolojik Danışman/Pedagog